Landslagið hefur breyst þó nokkuð á þeim skamma tíma sem er liðin frá því Liverpool mætti Real Madríd síðast í Meistaradeildinni. Hópur spænska liðsins samanstóð af leikmönnum með samanlagt yfir þúsund leiki í Meistaradeildinni á móti Liverpool liði sem var að mestu að stíga sín fyrstu skref í keppninni. Sá leikur fór eins og við þekkjum og Real Madríd vann sinn þriðja Meistaradeildartitil í röð og þann fjórða á fimm árum. Einfaldlega eitt af betri liðum sögunnar
Tilfinningin þá var engu að síður sú að stutt gæti verið í endalok valdatíma spænsku risanna sem annars drottnuðu yfir öðrum áratug aldarinnar. Stuðningsmenn Liverpool vonuðust auðvitað eftir því að þeirra valdatíma myndi ljúka í Kiev og óbragðið eftir þá viðureign er síður en svo farið. Ágætt dæmi um þetta óbragð er t.d. þegar að einum stuðningsmanni Liverpool var boðið að hitta fyrirliða Real Madríd er hann var með pabba sínum að skoða aðstæður hjá spænska risanum. Ungi strákurinn sem var á leiknum í Kiev hafnaði boðinu pent og sagðist ekki hafa líkað það sem hann gerði Salah. Þetta var þáverandi unglingaliðsmaður Fulham og eitt mesta efnið í heimsfótboltanum, Harvey Elliott.
Raunar skilur saga Real Madríd eftir sig óbragð líkt og tekið hefur verið rækilega á í upphitunum fyrir síðustu viðureignir liðanna. Árið 2014 skoðuðum við hvernig Franco lagði með beinum og óbeinum hætti grunninn að því veldi sem þeir urðu á stofnárum Evrópukeppni Meistaraliða, m.a. með sínum manni Santiago Bernabeu. Þjófnaður þeirra á Di Stefnao er sérstaklega lýsandi fyrir félagið þá og ekki bendir margt til þess að þetta sé eitthvað mikið betra nú.
Árið 2019 kynntum við okkur svo forseta félagsins Florentino Perez, langmikilvægasta mann félagsins. Hann endurvakti galaticos innkaupastefnu félagsins í kringum aldamótin. Perez stofnaði verktakafyrirtækið ACS sem er í dag alþjóðlegur risi, ekki síst einmitt þökk sé fjölmargra grunsamlega hagstæðra verkefna sem þeir fengu frá stjórnvöldum á Spáni. Besta dæmið er innkoma hans til Real Madríd um aldamótin er félagið var skuldum vafið. Verktakinn Florentino Perez seldi borgaryfirvöldum í Madríd æfingasvæði Real í miðborg Madríd á €480m sem var fullkomlega galin fjárhæð. Tæplega fjórum sinnum hærri fjárhæð en velta félagsins var þá. Real keypti í staðin land undir nýtt æfingasvæði fyrir brotabrot af þessari fjárhæð. Það var ekki allt heldur fór landið sem Real seldi í byggingu þriggja háhýsa sem ACS verktakafyrirtæki Florentino Perez var svo einstaklega heppið að fá. Hrein tilviljun auðvitað. Hið gríðarlega skuldsetta Real Madríd keypti þá um sumarið m.a. Figo frá Barcelona og Makalele.

Real Madríd og Barcelona hafa undanfarna tvo áratugi haft töluvert samkeppnisforskot á keppinauta sína, ekki bara heima á Spáni heldur líka í Evrópu sem hefur hjálpað þeim við að sannfæra bestu leikmenn í heimi að ganga til liðs við félögin. Þessi félög hafa raunar í gegnum söguna jafnan keypt bestu leikmenn í heimi en það var ekkert lögmál áður fyrr að þeir nánast yrðu að fara til Real Madríd eða Barcelona ef þau lið sýndu áhuga. Áhugi bestu leikmanna frá Suður-Ameríku á þessum liðum er ekkert bara vegna þess að þetta er kúltúr og veðurfar sem þeir tengja betur við eða vegna þess að La Liga var sýnd í þeirra heimalandi. Þau gátu boðið þeim miklu betri kjör (og auðvitað fylgdi velgengni oftar en ekki með).
Margt af þessu sem veitti spænsku risunum samkeppnisforskot á ekki lengur við, ekki í eins afgerandi mæli og líklega erum við nú þegar farin að sjá áhrifin. Enginn hefur talað meira fyrir sjálfstæðri Evrópskri Ofurdeild sem myndi tryggja enn meiri tekjur stærstu liðanna en Florentino Perez, ekki bara núna heldur undanfarin 20 ár. Aldrei meira en núna samt þegar Real Madríd hefur ekki það gríðarlega forskot á leikmannamarkaðnum sem það hafði.
Beckham Law 2003
Eitt af því sem hjálpaði La Liga að taka við keflinu af Seria A og Premier League sem heimavöllur stærstu stjarnanna á fyrsta áratug nýrrar aldar voru m.a. svokölluð Beckham lög sem sett voru á Spáni árið 2003. Lögin höfðu svosem ekkert með Beckham að gera beint utan þess að hann var fyrsta ofurstjarnan sem hagnaðist á þeim. Lögin voru sett til að laða erlenda ríkisborgara, helst vel efnaða til Spánar og gengu út á að þeir þurftu aðeins að greiða 23% skatt af tekjum sínum á Spáni fyrsta árið og svo í fimm á eftir það, samtals allt að sex ár. Þetta átti ekkert bara við um knattspyrnumenn en hafði auðvitað mikil áhrif fyrir lið eins og Real Madríd og Barcelona sem gátu samið á allt öðrum grundvelli en ensku, þýsku og ítölsku risarnir. Spænsku liðin höfðu fyrir forskot hvað tekjur á leikdegi og sjónvarstekjur varðar.
Árið 2010 í kjölfar fjármálakreppu voru gerðar breytingar á þessum reglum þar sem þak var sett á hversu háar launatekjurnar máttu vera sem féllu undir þessi lög, það útilokaði flestar stærstu stjörnunar. Árið 2015 var lögunum svo breytt aftur þannig að íþróttafólk var sérstaklega tekið út fyrr sviga þannig að það fellur ekki undir Beckham regluna lengur. Skattur á erlenda knattspyrnumenn er því í takti við önnur lönd núna.
Launatekjur stærstu stjarnanna eru reyndar ekki lengur eins mikilvægar og þær voru fyrir 15-20 árum, ímyndarrétturinn er öllu stærra mál í dag og eru þær tekjur jafnan meira í rekstrarfélögum og skattlagt sem rekstrarfélag (ekki einstaklingar). Spænski skatturinn hefur hjólað af hörku í stærstu stjörnurnar undanfarin ár enda kom á daginn að þeir voru flestir með tekjur sínar faldar í skattaskjólum utan spánar. Ronaldo og Messi voru t.a.m. báðir dæmdir fyrir slíka fjármálafimleika.
Jafnari skipting sjónvarpstekna
Árið 2015 var einnig gerð stór breyting á reglum La Liga sem hefur töluverð áhrif á Real Madríd og Barcelona. Spænsku risarnir höfðu fram að því réttinn á sínum leikjum og tóku auðvitað hagnaðinn af sjónvarpstekjum sinna leikja sem voru miklu hærri en minni liðin gátu aflað. Hin 18 liðin í deildinni höfðu lengi barist fyrir miklu jafnari skiptingu á sjónvarpstekjum og voru flest meira og minna í fjárhagserfiðleikum. Þau bentu á að án þeirra væri deildin lítið, krafan var svipað kerfi og þekkist á Englandi, sem hafðist loks árið 2015.
Núna dreifast 50% af sjónvarpstekjum deildarinnar jafnt á öll liðin en hinum helmingurinn fer eftir árangri. Real og Barcelona fá ennþá langmest en ekki nálægt því þrefalt eða fjórfalt á við næstu lið eins og tíðkaðist fyrir árið 2015.
Er enda von að forráðamenn Barcelona og Real Madríd eru meðal þeirra sem eru í fararbroddi um að stofna nýja ofurdeild í Evrópu, mjólkurkúin er hætt að gefa eins mikið. Skuldastaða beggja er þannig að núna tala þeir eins og Ofurdeild sé algjör nauðsyn fyrir framþróun fótboltans. Fögnum hverju ári meðan svo er ekki.
Tími Messi og Ronaldo er liðin
Einokun Barcelona og Real Madríd undanfarin áratug má að mjög miklu leiti rekja til Messi og Ronaldo sem eru báðir á topp fimm yfir bestu leikmenn sögunnar. Raunar erfitt að færa rök fyrir öðru en að þeir séu númer eitt og tvö á þeim lista. Messi þá að sjálfsögðu númer eitt.
Þeir hafa báðir auðvitað verið partur af frábærum liðum sem munu alveg halda áfram að vera partur af elítunni. En án þeirra eru tennurnar töluvert teknar úr báðum liðum og það er enginn beinn arftaki í sjónmáli eins og staðan er núna. Bæði lið þurfa raunar að endurnýja liðin töluvert, ekki bara fylla þeirra skörð.
Messi er vissulega ennþá hjá Barcelona, samningurinn rennur út í sumar og hann verður 34 ára í júní. Það er ágætt dæmi um hversu mikil bull hann og Ronaldo hafa verið að Messi er búinn að skora 23 mörk í deildinni í vetur og leggja önnur átta mörk upp í 24 leikjum. Samt er það í Barcelona liði sem er langt frá bestu Barca liðunum sem Messi hefur verið partur af. Guði hjálpi þeim sem ætlar að fylla þetta skarð. Hvorugur er partur af 8-liða úrslitum Meistaradeildarinnar í fyrsta skipti í 16 ár (samt spila þeir með Barcelona og Juventus).
(more…)